สร้างขยะให้เป็นทองคำ กับ บริษัท วงษ์พาณิชย์ อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด

สร้างขยะให้เป็นทองคำ กับ วงษ์พาณิชย์ ซึ่งเป็นกิจการที่ดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับการรีไซเคิลขยะ ได้รับรองมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม ISO 14001 และรางวัลอุตสาหกรรมดีเด่นประเภทการบริหารอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดย่อมในปี 2544 วงษ์พาณิชย์ใช้หลักคุณธรรมในการทำธุรกิจ การใช้ชีวิต และผลิตแต่สินค้าคุณธรรมเท่านั้น

บริษัท วงษ์พาณิชย์ อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด เป็นโรงงานรับซื้อขยะรีไซเคิลจากครัวเรือน ชุมชน ร้านค้า หรือใครก็ตามที่สนใจจะนำขยะมาขายต่อหรือมอบให้ ขยะทุกชิ้นคือโอกาสที่พวกเขาจะสร้างรายได้และคุณประโยชน์มหาศาล ตราบใดที่ผู้คนยังบริโภคสินค้าและบริการ ขยะก็ไม่มีวันหมดไป และนั้นแหละคือธุรกิจวิสาหกิจเพื่อสังคมที่ยั่งยืนของวงษ์พาณิชย์

ในตอนนี้แอดจะพาทุกคนไปรู้จักกับบริษัทจัดการขยะที่จะเปลี่ยนมุมมองความคิดของทุกคนเกี่ยวกับขยะไปเลย ขยะที่เราโยนทิ้งเพราะมองว่ามันไร้ค่า กลับมีค่าราวกับเงินก้อนโดของพวกเขา ทุกคนจะได้พบกับมุมมองที่แตกต่างออกไปเกี่ยวกับขยะจากบทสัมภาษณ์ของ ดร.สมไทย วงษ์เจริญ ผู้ก่อตั้ง ประธานบริหารกลุ่มวงษ์พาณิชย์ กรุ๊ป ที่จะมาสอนทุกคนว่าโลกนี้ไม่มีขยะอยู่จริงๆหรอก

เมื่อคนได้ยินคำว่า “ขยะ” เราจะคิดว่ามันคือสิ่งปฏิกูล เน่าเหม็น หรือสิ่งของที่ไม่มีค่าแล้ว ซึ่งตรงกันข้ามกับความเป็นจริงเลย ขยะในปัจจุบันสามารถนำมาทำอะไรให้เกิดประโยชน์ได้อีกมากมายจนน่าเสียดายที่เราจะให้ความหมายคำว่า “ขยะ” ในแบบเดิม ปัญหาของสังคมที่เกี่ยวกับขยะ ไม่ได้เป็นเพราะขยะมันไร้ค่า แต่เป็นเพราะคนไม่ให้คุณค่ากับ ขยะ ต่างหาก

ขยะสร้างโลกได้

วงษ์พาณิชย์ดำเนินการเกี่ยวกับขยะอยู่กว่า 1400 ชนิด ดร.สมไทยเล่าว่าถ้าเป็นคนอื่นอาจจะได้กลุ้มใจในจำนวนของขยะที่เข้ามาแล้ว แต่ดร.สมไทยดีใจมากที่มีขยะเข้ามาเรื่อยๆ เพราะเรื่องราวของขยะเป็นเรื่องราวที่ยิ่งใหญ่เกินกว่าที่เราจะคาดคิดได้ ขยะสร้างเงิน สร้างเศรษฐกิจ และยังสร้างอาชีพให้แก่คนในสังคมได้จำนวนมาก

จุดเริ่มต้นของ สร้างขยะให้เป็นทองคำ

ในตอนแรกเริ่มดร.สมไทยได้ไปยืนมองกองขยะที่สูงลิ่วอยู่ 7 วัน แล้วคิดได้ว่าขยะพวกนี้มันสามารถทำได้เกิดประโยชน์ได้เกินกว่าจะเป็นแค่เพียงขยะ โดยปกติแล้วเราจะต้องออกนอกบ้านไปเพื่อทำงาน ดิ้นรนหาเงินกันไปในแต่ละวัน แต่ธุรกิจเกี่ยวกับนวัตกรรมขยะที่ดร.สมไทยกำลังทำอยู่เป็นเหมือนกันนั่งอยู่บ้านเฉยๆแล้วทุกคนก็ขนเงินเข้ามาให้ ตราบใดที่คนยังไม่หยุดบริโภค ขยะก็ยังไหลเข้ามาที่บริษัทซึ่งเป็นประโยชน์ต่อธุรกิจของบริษัทอย่างมาก

“วิชาขยะวิทยา หาได้หนึ่งเช้ากินได้ร้อยค่ำ”

ดร.สมไทยเองได้เคยลองประกอบอาชีพมาอย่างหลากหลาย ทำให้เขาได้พบว่าทุกอาชีพที่เขาได้เคยทำเป็นเพียงอาชีพหาข้าวกินค่ำ หาได้ตอนเช้าสำหรับกินในตอนค่ำ แต่เมื่อหันหน้าเข้าหาธุรกิจที่เกี่ยวกับขยะ กลับพบว่ามันต่างกันไปราวกับหาได้หนึ่งเช้าแต่กินไปได้ยาวนานถึงร้อยค่ำ

“ดีแล้วที่เขามองเราต่ำ ถ้าเขามองเราสูงเดี๋ยวเขามาแย่งเราทำ”

ดร.สมไทยเล่าว่าในช่วงแรกของการริเริ่มทำธุรกิจตรงนี้ แน่นอนว่าคนรอบตัวจะมองว่าเขาไม่ปกติ ทำไมอยู่ดีๆถึงต้องอยากทำธุรกิจที่เกี่ยวกับขยะ แต่ดร.สมไทยมองว่าจะปกติหรือไม่ปกติในสายตาคนอื่น ธุรกิจตรงนี้มันได้เงิน ได้เงินมากกว่าธุรกิจที่คนมองว่าปกติเสียด้วย นอกจากนี้ทัศนคติของคนที่มีต่อขยะต่างหากที่เป็นปัญหา คนชอบเหยียดว่าอาชีพที่เกี่ยวกับขยะคืออาชีพชนชั้นต่ำ ความจริงแล้วทัศนคติเหล่านี้ต่างหากที่ต่ำ แต่ถือเป็นเรื่องดีที่คนมองแบบนั้น เพราะธุรกิจที่วงษ์พาณิชย์กำลังดำเนินอยู่ก็จะไม่มีใครขึ้นมาเป็นคู่แข่ง

ทุกอย่างจะเกิดขึ้นไม่ได้เลยถ้าไม่มีขยะ

ดร.สมไทยเริ่มจากการเปิดห้องแถวเดียวที่กว้าง 4 เมตร แล้วคนก็เริ่มนำเอาขยะมาขาย ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะให้หรือแถมด้วยซ้ำ จากห้องแถวเดียว กลายเป็นห้องแถว 2 ชั้น เป็น 4 ห้องแถว เป็นพื้นที่ขนาด 1 ไร่ เป็นพื้นที่ 4 ไร่ จนในที่สุดก็มีการเพิ่มสาขา และวันนี้วงษ์พาณิชย์มีสาขาในประเทศไทยถึง 2,000 สาขาแล้ว นอกจากนี้ยังมีอีก 4 สาขาที่สหรัฐอเมริกาภายในระยะเวลาเพียงแค่ 20 ปีเท่านั้น

หลักสูตรนวัตกรรมขยะวิทยา

ใน 2000 สาขาเกิดขึ้นจากมีคนสนใจเข้ามาเรียนวิชานวัตกรรมขยะวิทยา โดยหลักสูตรที่ใช้สอนมาจากประสบการณ์การทำงานเกี่ยวกับขยะของดร.สมไทยตลอด 48 ปี การเรียนจะใช้เวลาทั้งหมด 6 วัน และต่อด้วยฝึกงานอีก 6 วัน จึงจะมีพูดคุยกันในเรื่องของแฟรนไชส์ ซึ่งทางบริษัทจะมีพี่เลี้ยงให้ทางธุรกิจในด้านต่างๆไม่ว่าจะเป็นวิศวกร การเงิน การตลาด กลยุทธิ์ทางธุรกิจ เป็นต้น ในการเข้าเรียนตรงนี้จะมีค่าใช้จ่ายอยู่ที่ 18,000 บาทรวมค่าอาหารและที่พักแล้ว

สร้างขยะให้เป็นทองคำ กับ บริษัท วงษ์พาณิชย์ อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด

“ไม่ต้องกลัวคู่แข่ง เพราะเรามีแต่คู่ค้า”

ดร.สมไทยอธิบายว่าอย่างแรกเลยในการทำธุรกิจตรงนี้เราต้องคิดถึงประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตนก่อน ความรู้เป็นสิ่งที่มีพลัง หากเรามัวแต่หวงความรู้เอาไว้กับตัวเอง 2 มือของเราจะเก็บขยะได้มากสักเท่าไร แต่ถ้าเราแบ่งปันความรู้ตรงนี้ออกไป กลายเป็น 100 มือ 1,000 มือ เราจะเก็บขยะได้จำนวนมหาศาล

“คนทำธุรกิจต้องคิดถึงสังคมก่อน สังคมอยู่ได้ เราถึงจะอยู่ได้”

การทำธุรกิจเพื่อช่วยเหลือสังคมและสิ่งแวดล้อมได้คือการทำธุรกิจในรูปแบบวิสาหกิจเพื่อสังคม และวงษ์พาณิชย์กำลังดำเนินอยู่เป็นธุรกิจประชาสังคมเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน ดังนั้นในการทำธุรกิจทางบริษัทจะคิดถึงสังคมก่อนเสมอ ถ้าช่วยสังคมให้อยู่ได้บริษัทก็จะอยู่ได้ ที่สำคัญเลยคือการกำจัดขยะตรงนี้ไม่ได้ทำให้แค่เมืองหรือโลกเราสะอาดขึ้นเท่านั้น แต่ยังเป็นการล้างให้ใจคนสะอาดขึ้นด้วย

ถ้าโลกวิกฤติ เราก็วิกฤติเช่นเดียวกัน

เราจะเห็นแก่ตัวกันไม่ได้อีกต่อไป บางคนมองว่าการทำธุรกิจวิสาหกิจเพื่อสังคมเป็นการทำธุรกิจที่เสียเวลา ทำไมเราต้องไปเสียน้ำพักน้ำแรงและเงินทุนเพื่อช่วยเหลือสังคมด้วย แต่ธุรกิจมาจากคำว่าธุระบวกเข้ากับกิจการ การที่เราจะมองเรื่องสักเรื่องให้เป็นธุระได้ นั่นคือเรามองเห็นปัญหาของสังคม และเราอยากที่จะใช้ธุรกิจในการช่วยเหลือเจือจุนสังคมได้

บทสรุป

เมื่อเราดำเนินธุรกิจวิสาหกิจเพื่อสังคมแล้ว เราช่วยเหลือสังคมได้จริง คนในสังคมซึ่งเป็นคนส่วนใหญ่จะหันกลับมามองเราเอง แล้วเราจะมีคนสนับสนุนจำนวนมาก อย่างวงษ์พาณิชย์ใช้หลักคุณธรรมในการทำธุรกิจ การใช้ชีวิต และผลิตแต่สินค้าคุณธรรมเท่านั้น คนที่ไม่ให้ความสำคัญกับคุณธรรมเป็นเพียงแค่คนล้าสมัยเท่านั้น เพราะคนทันสมัยจะรู้คุณค่าและมูลค่าของขยะ พวกเราทุกคนที่กำลังดำเนินชีวิตอยู่ในแต่ละวัน เรารับรู้ถึงความเปลี่ยนแปลงและการดิ้นรนในโลกที่ยุ่งเหยิงมากขึ้น อยากให้ลองเปิดใจ มองโลกให้กว้างขึ้น เมื่อความคิดเปลี่ยน ชีวิตเราจะเปลี่ยนเอง