Green Jobs หรือ งานสีเขียว โอกาสใหม่สำหรับคนที่สนใจทำงานในเรื่องที่เกี่ยวกับความยั่งยืน ถือเป็นสายอาชีพที่กำลังมาแรงและตอนนี้ก็มีความต้องการบุคลากรมากมายเพื่อไปเติมสายอาชีพนี้ทั่วโลก ดังนั้นใครที่กำลังมองหาเส้นทางอาชีพใหม่ๆ หรือ ใครที่อยากจะออกไปหางานที่ท้าทายทำในต่างประเทศ Green Jobs หรือ งานสีเขียว คือหนึ่งในทางเลือกในยุคนี้
“ค้นพบโอกาสใหม่ในอาชีพที่ยั่งยืน”
Green Jobs หรือ งานสีเขียว หมายถึง การจ้างงานในภาคส่วนที่มีส่วนช่วยรักษาหรือฟื้นฟูคุณภาพสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืน ซึ่งงานเหล่านี้จะมุ่งเน้นไปที่การจัดการกับความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อม การลดการใช้ทรัพยากร การส่งเสริมแหล่งพลังงานสะอาด และ การนำแนวทางปฏิบัติที่ยั่งยืนไปใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ
ในปัจจุบัน งานสีเขียว สามารถพบได้ในงานภาคส่วนต่างๆ เช่น งานที่เกี่ยวกับการใช้พลังงานหมุนเวียน งานเพิ่มหรือปรับปรุงประสิทธิภาพพลังงาน งานในด้านการจัดการของเสีย เกษตรกรรมยั่งยืน การก่อสร้างสีเขียว การให้คำปรึกษาด้านสิ่งแวดล้อม และอื่นๆ
“เศรษฐกิจสีเขียว งานสีเขียว เติบโตอย่างรวดเร็ว”
อ้างอิงข้อมูลสถิติที่เกี่ยวข้องกับตลาดงานและความต้องการงานสีเขียวในปี 2021 พบว่า
- งานด้านพลังงานทดแทน: ภาคส่วนพลังงานหมุนเวียนเป็นแหล่งตลาดงานสีเขียวที่สำคัญทั่วโลก จากข้อมูลของ International Renewable Energy Agency (IRENA) เขาได้ระบุเอาไว้ว่ามีความต้องการบุคลากรในงานด้านพลังงานหมุนเวียนสูงถึง 12 ล้านตำแหน่งทั่วโลกในปี 2020 ซึ่งคิดเป็นการเติบโต 5.6% เมื่อเทียบกับปี 2019 และ ก็ยังมีความต้องการสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปี
- อุตสาหกรรมเซลล์แสงอาทิตย์: ภาคเซลล์แสงอาทิตย์ (PV) มีการเติบโตของตำแหน่งงานที่สำคัญ สำนักงานพลังงานระหว่างประเทศ (IEA) รายงานว่าในปี 2020 การจ้างงานในอุตสาหกรรมเซลล์แสงอาทิตย์เพิ่มขึ้น 18% ทั่วโลก โดยมีตำแหน่งงานประมาณ 3.8 ล้านตำแหน่งโดยเอเชียโดยเฉพาะจีน ยังคงเป็นผู้เล่นที่โดดเด่นในตลาดงานพลังงานแสงอาทิตย์ และ ก็ยังมีแนวโน้มที่มีความต้องการบุคลากรด้านนี้สูงขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปี
- งานพลังงานลม: ภาคพลังงานลมมีการเติบโตอย่างมากในการจ้างงาน จากข้อมูลของ Global Wind Energy Council (GWEC) อุตสาหกรรมพลังงานลม มีการจ้างงานมากกว่า 1.2 ล้านคนทั่วโลกในปี 2020 เพิ่มขึ้น 3.3% เมื่อเทียบกับปี 2019 และมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่อง
- ประสิทธิภาพการใช้พลังงาน: ประสิทธิภาพการใช้พลังงานเป็นพื้นที่สำคัญสำหรับโอกาสในการทำงานที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม สำนักงานพลังงานระหว่างประเทศ (IEA) ประเมินเอาไว้ว่าในปี 2020 มีการจ้างงานทั่วโลกประมาณ 11.5 ล้านคนในอาชีพที่เกี่ยวข้องกับประสิทธิภาพพลังงาน ซึ่งรวมถึงในเรื่องของฉนวนอาคาร แสงสว่างที่มีประสิทธิภาพ และการจัดการพลังงานในภาคอุตสาหกรรม
- รถยนต์ไฟฟ้า (EVs) และการขนส่งที่สะอาด: การเปลี่ยนไปใช้รถยนต์ไฟฟ้าและการขนส่งที่สะอาดได้สร้างโอกาสในการทำงาน องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) คาดการณ์ว่าภายในปี 2573 ตลาดรถยนต์ไฟฟ้าสามารถสร้างงานเพิ่มได้ถึง 10 ล้านตำแหน่งทั่วโลก
- การก่อสร้างสีเขียว: ภาคการก่อสร้างสีเขียวยังคงเติบโต สภาอาคารสีเขียวแห่งสหรัฐอเมริกา (USGBC) รายงานว่าภายในปี 2564 อุตสาหกรรมอาคารสีเขียวในสหรัฐอเมริกาเพียงแห่งเดียวคาดว่าจะสร้างงานประมาณ 3.3 ล้านตำแหน่ง ในบ้านเรารวมไปถึงในภูมิภาคนี้ ก็ยังต้องการบุคลากรในด้านนี้เช่นกัน เพราะการก่อสร้างขนาดใหญ่อ้างอิงเรื่องอาคารสีเขียวเป็นมาตรฐาน
- เกษตรกรรมยั่งยืน: ความต้องการทำการเกษตรแบบยั่งยืนและการทำเกษตรอินทรีย์กำลังเพิ่มขึ้น จากข้อมูลขององค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) ภาคการเกษตรมีศักยภาพในการสร้างงานที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมหลายล้านตำแหน่งทั่วโลกโดยการเปลี่ยนไปสู่การทำฟาร์มแบบยั่งยืนและแบบปฏิรูปใหม่
- เศรษฐกิจหมุนเวียนและการจัดการของเสีย: การเปลี่ยนผ่านไปสู่เศรษฐกิจหมุนเวียนและแนวทางการจัดการขยะที่ดีขึ้นสามารถสร้างโอกาสในการทำงานได้ มูลนิธิ Ellen MacArthur Foundation ประมาณการว่าเศรษฐกิจหมุนเวียนสามารถสร้างงานเพิ่มขึ้น 18 ล้านตำแหน่งทั่วโลกภายในปี 2573
จะเห็นได้ว่า ถึงแม้ข้อมูลดังกล่าวจะเป็นข้อมูลสถิติที่อ้างอิงจากข้อมูลที่มีอยู่จนถึงปี 2020-2021 แต่ด้วยปริมาณความต้องการของบุคลากรในสายงานด้านนี้ ถือว่าน่าสนใจมากจริงๆ
ถ้าอยากเริ่มต้นกับ งานสีเขียว เราต้องมีทักษะพื้นฐานอะไรบ้าง?
งานสีเขียว ถือเป็นสายอาชีพที่ต้องการการผสมผสานระหว่างทักษะทางเทคนิค การวิเคราะห์ และความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล แม้ว่าทักษะเฉพาะที่จำเป็นอาจแตกต่างกันไปตามสาขาหรือบทบาทงานเฉพาะ และต่อไปนี้คือทักษะพื้นฐานบางประการที่มักจะถูกมองหาในงานสีเขียว
- ความรู้ด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Knowledge): ความเข้าใจอย่างถ่องแท้เกี่ยวกับหลักการด้านสิ่งแวดล้อม แนวคิดด้านความยั่งยืน และผลกระทบของกิจกรรมของมนุษย์ที่มีต่อสิ่งแวดล้อมเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งรวมถึงความรู้เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ความหลากหลายทางชีวภาพ การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ การควบคุมมลพิษ และกฎระเบียบด้านสิ่งแวดล้อม
- พลังงานทดแทนและเทคโนโลยีสะอาด (Renewable Energy and Clean Technologies): ความคุ้นเคยกับเทคโนโลยีพลังงานหมุนเวียน เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ ลม พลังน้ำ และพลังงานความร้อนใต้พิภพเป็นสิ่งที่มีค่า การทำความเข้าใจพื้นฐานของเทคโนโลยีสะอาด ประสิทธิภาพพลังงาน ระบบกักเก็บพลังงาน และสมาร์ทกริดก็มีความสำคัญเช่นกัน
- ทักษะการวิเคราะห์ข้อมูลและการวิจัย (Data Analysis and Research Skills): จำเป็นต้องมีทักษะการวิเคราะห์ที่แข็งแกร่งในการประเมินและตีความข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินงานด้านสิ่งแวดล้อม การใช้พลังงาน การปล่อยก๊าซเรือนกระจก และตัวชี้วัดความยั่งยืนอื่นๆ ความเชี่ยวชาญในเครื่องมือวิเคราะห์ข้อมูลและซอฟต์แวร์จะเป็นประโยชน์
- การจัดการโครงการ (Project Management): งานสีเขียวมักเกี่ยวข้องกับการจัดการโครงการเพื่อความยั่งยืน การดำเนินโครงการริเริ่มด้านสิ่งแวดล้อม หรือการดูแลโครงการประหยัดพลังงาน ทักษะการจัดการโครงการ รวมถึงการวางแผน การจัดองค์กร การจัดสรรทรัพยากร และการประสานงาน เป็นสิ่งที่มีค่าในการดำเนินการโครงการให้ประสบความสำเร็จ
- การประเมินสิ่งแวดล้อมและการปฏิบัติตาม (Environmental Assessment and Compliance): ความรู้เกี่ยวกับวิธีการประเมินด้านสิ่งแวดล้อมและกฎระเบียบการปฏิบัติตามเป็นสิ่งสำคัญ การทำความเข้าใจวิธีการดำเนินการประเมินผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ดำเนินการตรวจสอบ และตรวจสอบให้แน่ใจว่าสอดคล้องกับมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อมในระดับท้องถิ่น ระดับภูมิภาค และระดับนานาชาตินั้นมีความเกี่ยวข้องอย่างมาก
- การรายงานและเมตริกความยั่งยืน (Sustainability Reporting and Metrics): ความคุ้นเคยกับกรอบการรายงานความยั่งยืน เช่น Global Reporting Initiative (GRI) หรือ Carbon Disclosure Project (CDP) เป็นสิ่งสำคัญ การทำความเข้าใจเมตริกความยั่งยืน การรวบรวมข้อมูล และกระบวนการรายงานที่สำคัญมีประโยชน์ต่อการติดตามและสื่อสารประสิทธิภาพด้านสิ่งแวดล้อม
- การสื่อสารและการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (Communication and Stakeholder Engagement): ทักษะการสื่อสารที่แข็งแกร่งเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับงานสีเขียว ความสามารถในการถ่ายทอดข้อมูลด้านสิ่งแวดล้อมที่ซับซ้อนอย่างมีประสิทธิภาพ การมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และการสื่อสารเป้าหมายและความคิดริเริ่มด้านความยั่งยืนไปยังผู้ชมที่หลากหลายนั้นเป็นสิ่งที่มีค่า ซึ่งรวมถึงทักษะการเขียน การพูด และการนำเสนอ
- การแก้ปัญหาและการคิดเชิงวิพากษ์ (Problem-Solving and Critical Thinking): งานสีเขียวมักเกี่ยวข้องกับการระบุและจัดการกับความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อมที่ซับซ้อน ความสามารถในการวิเคราะห์ปัญหา คิดเชิงวิพากษ์ และพัฒนาวิธีแก้ปัญหาที่เป็นนวัตกรรมและยั่งยืนเป็นสิ่งที่มีค่ามาก
- ความรู้ด้านกฎระเบียบ (Regulatory Knowledge): การทำความเข้าใจกฎระเบียบ นโยบาย และมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อมในระดับท้องถิ่น ระดับชาติ และระดับนานาชาติเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งรวมถึงความรู้เกี่ยวกับกฎระเบียบการประเมินผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม สิ่งจูงใจด้านพลังงานทดแทน มาตรฐานการปล่อยมลพิษ และกฎระเบียบด้านการจัดการของเสีย
- การทำงานร่วมกันและการทำงานเป็นทีม (Collaboration and Teamwork): งานสีเขียวมักต้องการความร่วมมือกับทีมสหวิทยาการ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และสมาชิกในชุมชน ความสามารถในการทำงานเป็นทีมอย่างมีประสิทธิภาพ ส่งเสริมการทำงานร่วมกัน และสร้างพันธมิตรเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการดำเนินการแก้ปัญหาที่ยั่งยืน
บทสรุป
ทักษะที่กล่าวมาข้างต้น อันที่จริงแล้วเราไม่จำเป็นต้องไปเรียนเป็นปริญญาก็ได้ เดี๋ยวนี้มีความรู้ดีๆ มากมายให้ค้นหา ให้เรียนในโลกออนไลน์ แต่ก็ต้องเลือกดูจากแหล่งที่ได้รับการรับรองและน่าเชื่อถือด้วย ตัวอย่างเช่น จาก https://www.coursera.org/ ถือเป็นแหล่งการเรียนรู้ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับทักษะที่จำเป็นสำหรับงานสีเขียว ซึ่งก็ได้รับการยอมรับจากหลายองค์กร
แต่หากมีเวลาและมีงบประมาณสักหน่อย การลงเรียนวิชาหรือหัวข้อบางเรื่องเป็นปริญญาก็ช่วยให้เราเข้าใจเชิงลึกได้มากขึ้น และ ได้ Network เพิ่มเติมกับคนที่ทำงานในวงการและสายงานนี้ไปด้วย ตัวอย่างเช่น https://ait.ac.th/academics/programs/ ที่นี่เป็นการศึกษาในระดับปริญญาโทและเอก โดยมีโปรแกรมที่เกี่ยวข้องและน่าสนใจเช่น Climate Change and Sustainable Development, Development and Sustainability, หรือ Environmental Engineering and Management เป็นต้น และที่นี่เขาก็มีทุนการศึกษาให้กับผู้ที่สนใจเรียนในด้านเหล่านี้ด้วยเช่นกัน ลองไปหาข้อมูลเพิ่มเติมกันได้
“ให้ งานสีเขียว เป็นอีกหนึ่งทางเลือก สำหรับอาชีพของเรา”