อยากเป็น CEO ต้องเรียนอะไร? รู้หรือไม่ หนึ่งในสาม ของ Chief Executive Officers (CEOs) ในบริษัทระดับโลก ต่างก็เรียนจบมาทางด้านวิศวกรรมศาสตร์ และ มีเพียงแค่ 11% เท่านั้น ที่เรียนจบมาทางด้านบริหารธุรกิจ
เราลองมาดูตัวอย่าง CEO ระดับโลก ไม่ว่าจะเป็น Satya Nadella CEO ของบริษัท Microsoft จบการศึกษาปริญญาตรีด้านวิศวกรรมไฟฟ้ามาจาก Manipal Institute of Technology อินเดีย
Tim Cook CEO ของบริษัท Apple จบการศึกษาปริญญาตรีด้านวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ และ วิศวอุตสาหการ มาจาก Auburn University
Jeff Bezos CEO ของบริษัท Amazon จบการศึกษาปริญญาตรีทางด้านวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ และ วิศวกรรมไฟฟ้ามาจาก Princeton University
Elon Musk ของบริษัท Tesla ก็จบการศึกษาด้านวิศวกรรมเช่นกัน และ ยังมี CEO อีกหลายคนที่มีพื้นฐานการศึกษามาทางด้านวิศวกรรมศาสตร์
ในบ้านเราก็เช่นเดียวกัน สัดส่วนของ CEO รวมไปถึงระดับผู้บริหาระดับสูง ต่างก็มีพื้นฐานการศึกษาจบมาทางด้านวิศวกรรมศาสตร์ ก็มีจำนวนเยอะเช่นเดียวกัน อาทิเช่น คุณรุ่งโรจน์ รังสิโยภาส กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย จำกัด (มหาชน) จบการศึกษาปริญญาตรี วิศวกรรมศาสตร์ สาขาเหมืองแร่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
คุณสารัชถ์ รัตนาวะดี ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท กัลฟ์ เอ็นเนอร์จี ดีเวลลอปเมนท์ จำกัด (มหาชน) จบการศึกษาปริญญาตรี วิศวกรรมศาสตร์ สาขาวิศวกรรมโยธา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
คุณบัณฑูร ล่ำซำ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร ธนาคารกสิกรไทย จำกัด (มหาชน) จบการศึกษาปริญญาตรี ทางวิศวกรรมเคมี จาก Princeton University
คุณชาติศิริ โสภณพนิช กรรมการผู้จัดการใหญ่ ธนาคารกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) จบการศึกษาปริญญาตรีสาขาวิศวกรรมศาสตร์ที่สถาบันโปลิเทคนิควูสเตอร์ สหรัฐอเมริกา
นอกจากนี้ยังพบข้อมูลที่น่าสนใจเพิ่มเติมอีกว่า ผู้ประกอบการ หรือ เจ้าของกิจการ ที่ประสบความสำเร็จหลายคน ต่างก็จบการศึกษาทางด้านวิศวกรรมศาสตร์ ในระดับปริญญาตรีมาทั้งนั้น
เพราะอะไร? การมีพื้นฐาน หรือ จบการศึกษาทางด้านวิศวกรรมศาสตร์ ถึงมีโอกาส หรือ มีแนวโน้มที่จะกลายเป็นผู้บริหารระดับสูง หรือ ออกมาเป็นเจ้าของกิจการที่ประสบความสำเร็จได้ง่ายกว่า?
ในยุคปัจจุบัน ไม่จำเป็นอีกต่อไปแล้วว่า เรียนวิศวกรรมศาสตร์มา ต้องทำงานเป็นวิศวกร เราเห็นตัวอย่างมากมาย คนที่จบด้านนี้มา ไปทำงานด้านอื่นๆ กันเต็มไปหมด ไม่ว่าจะเป็นสายการเงิน การธนาคาร อาหาร หรือ แม้กระทั่งงานบันเทิง หรือ อื่นๆ
ทุกๆ ความสำเร็จในสายอาชีพ ต่างก็มีเริ่มต้นจากพื้นฐานการศึกษาทั้งนั้น เช่นในเรื่องการเรียนทางด้านวิศวกรรมศาสตร์ ถึงแม้ว่าหลายคนอาจจะบ่นว่ายาก หรือ อาจจะน่าเบื่อ แต่การเรียนในระยะเวลา 4 ปี เราก็ได้สะสมทักษะ มุมมอง วิธีการคิดแบบวิศวกร เข้ามาในตัวเอง
แต่ก็ไม่ใช่ทุกคน ที่จะสามารถดึงทักษะ หรือ ความสามารถเหล่านี้ออกมาใช้ได้ เรื่องนี้ขึ้นอยู่กับความสามารถในแต่ละคน ว่าจะประยุกต์ เอามาใช้กับงานได้มากน้อยแค่ไหน? แต่อย่างไรก็ตาม คนที่จบมาสายวิศวกรรมศาสตร์ ก็ยังคงมีความได้เปรียบที่จะประสบความสำเร็จในระยะยาว มากกว่าสายอื่นอยู่ดี
เรามาดูกันว่า เพราะอะไร วิศวกร ถึงสามารถออกตัวได้ไว และ ไปได้ไกลในหลายๆ สายอาชีพ
“ไม่ว่าจะทำธุรกิจอะไร ก็ต้องอาศัยเทคโนโลยี”
เราอยู่ในยุคของ Disruptive Technology และ Digital Transformation คนที่จบมาสายวิศวกรรมศาสตร์ จึงค่อนข้างมีความได้เปรียบมากกว่าสายอาชีพ อื่นๆ เพราะมีความรู้ และ ความเข้าใจมากกว่านั่นเอง ด้วยเหตุผลที่มีความรู้ ความเข้าใจเป็นทุนเดิม ทำให้การปรับตัว และ ตอบรับ กับการเปลี่ยนแปลงในเรื่องเหล่านี้ เกิดขึ้นได้ไว และ ง่ายกว่า คนที่มาจากสายอาชีพอื่นๆ
“ไม่ว่าจะทำธุรกิจอะไร ก็ต้องมองภาพใหญ่และภาพรวมเป็น”
Big Picture คือ การมองภาพใหญ่ และ Holistic View คือ การมองภาพรวม ทั้งสองสิ่งนี้เป็นทักษะที่สำคัญที่ผู้บริหารจำเป็นต้องมี ข้อดีของวิศวกร นั่นก็คือ ทำให้พวกเขาสามารถมองภาพรวมของเรื่องราวต่างๆ เป็นภาพกว้าง และ มองได้อย่างเป็นระบบ มองเห็นส่วนประกอบที่เชื่อมโยงกันออก ซึ่งทักษะนี้ มีส่วนช่วยในการตัดสินใจและแก้ปัญหาได้เป็นอย่างดี
“ไม่ว่าจะทำธุรกิจอะไร ก็ต้องเข้าใจในทุกรายละเอียด”
การใส่ใจในรายละเอียดก็เป็นอีกเรื่องที่สำคัญที่ทำให้ผู้บริหารหลายๆ คนประสบความสำเร็จ แต่ต้องเป็นรายละเอียดในเรื่องที่สำคัญ ไม่ใช่เอาทุกรายละเอียด ด้วยการเป็นวิศวกร ซึ่งถูกปลูกฝังในเรื่องการทดลอง วิจัย หรือ ค้นหาคำตอบในเรื่องที่ต้องใช้ตรรกะและเหตุผล ทำให้ความเข้าใจในรายละเอียดจึงเป็นเรื่องไม่ยากสำหรับคนกลุ่มนี้เลย
“ไม่ว่าจะทำธุรกิจอะไร ก็ต้องแก้ปัญหาเป็น”
ทักษะที่สำคัญในการเป็นผู้บริหาร หรือ เจ้าของกิจการอีกอย่างหนึ่งก็คือ ทักษะในการแก้ปัญหา เพราะไม่ว่าจะทำธุรกิจอะไรก็ตาม เราล้วนต้องเจอกับปัญหาอย่างแน่นอนอยู่แล้ว แต่สิ่งที่ทำให้ธุรกิจไปได้ไว หรือ ไปต่อไม่ได้ ก็ขึ้นอยู่กับความสามารถในการแก้ปัญหาของผู้บริหารนั่นเอง
คนที่มีพื้นฐานวิศวกรรมศาสตร์ จะค่อนข้างมีความได้เปรียบมาก เพราะการเป็นวิศวกร ได้ถูกปลูกฝังในเรื่องการแก้ปัญหา เช่น ไม่ว่าจะเป็นการลดค่าใช้จ่าย ลดต้นทุน เพื่อประสิทธิภาพ เป็นต้น ผลที่ตามมาทำให้พวเขาสามารถนำทักษะเหล่านี้มาใช้ประยุกต์ใช้กับการแก้ปัญหาธุรกิจได้ง่ายกว่าสายอาชีพอื่นๆ
เรื่องความอึด และ ความพยายาม สำหรับคนที่จบวิศวะมา ก็ไม่แพ้ใคร ด้วยมุมมองในแบบวิศวกร ประกอบกับพื้นฐานของการต้องการทดลอง เพื่อพิสูจน์สมมุติฐาน หรือ เพื่อต้องการให้เกิดอะไรใหม่ๆ สิ่งเหล่านี้จำเป็นต้องใช้ความอึด และ พยายามเป็นอย่างมาก
นั่นจึงเป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่ว่า ผู้บริหารส่วนมากที่ประสบความสำเร็จ และ ที่มีความมุ่งมั่นและอดทนสูง ต่างก็มาจากสายวิศวกรรมศาสตร์
เอาเป็นว่า หากเราเดินทางอยู่ในเส้นทางสายอาชีพวิศวะ อยู่แล้ว หรือ กำลังศึกษาอยู่ในด้านนี้ และกำลังเกิดความลังเล หรือ ไม่แน่ใจว่าเส้นทางนี้ดีหรือไม่?
ก็ไม่ต้องกังวลมากจนเกินไป เส้นทางในสายอาชีพ หรือ การศึกษาทางด้านนี้ ก็สามารถต่อ ยอดจากสายอาชีพ เช่น การเป็นผู้เชี่ยวชาญ เข้าสู่สายบริหารได้ไม่ยาก หรือ จะขยับไปเรียนต่อในระดับปริญาโท หรือ เอก ในด้านอื่นๆ เช่น ด้านบริหาร หรือ การเงิน ก็ไปได้ง่ายเช่นเดียวกัน เรียกได้ว่าสามารถต่อยอดไปได้กว้างกว่านั่นเอง
ถ้า อยากเป็น CEO จริงๆ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า คนที่เรียน หรือ จบมาในสายอาชีพอื่นๆ จะสู้ คนที่จบวิศวะ มาไม่ได้
เพราะ การที่ใครคนใดคนหนึ่ง จะประสบความสำเร็จได้ ไม่ใช่แค่มีพื้นฐานการศึกษาที่ดีเท่านั้น จะต้องมีทัศนคติที่ดี และ มีองค์ประกอบอื่นๆ และ ทักษะ อื่นๆ ที่ดีด้วย
ในทุกๆ อาชีพ Technical Skills ที่เกี่ยวข้องกับอาชีพนั้นๆ จำเป็นมากต่อการเติบโต แต่การที่จะประสบความสำเร็จในสายอาชีพนั้นๆ Soft Skills กลับมีความสำคัญมากกว่า
ตอนนี้ เราคงต้องหันกลับมาดูตัวเองว่า เรากำลังอยู่จุดไหน? และ เส้นทางของเราตีบตันแล้วหรือยัง?
หากใช่ ถึงเวลาที่ต้อง Upskill และ Reskill ทั้ง Technical และ Soft Skills กันแล้ว
Source:
https://engineeringmanagementinstitute.org/engineers-great-ceos/
https://www.inc.com/jim-schleckser/want-your-kid-to-be-a-ceo-they-should-study-engineering.html
https://www.business.com/articles/engineers-make-good-ceos/
https://interestingengineering.com/top-5-reasons-why-engineers-make-the-best-ceos
